Antyoksydanty: ich rola i zalety

Antyoksydanty, ulubieńcy medycyny przeciwstarzeniowej, bronią organizm przed prooksydacyjnym działaniem wolnych rodników. Naturalne antyoksydanty to głównie witaminy (A, C, E), minerały (cynk, selen) i flawonoidy występujące w owocach i warzywach.

Czym są wolne rodniki ?

Jak wszystkie żywe istoty, których jest najmniejszą jednostką, każda komórka zużywa energię.

Producentem energii w komórce jest mitochondrium. Tlen umożliwia jej, po skomplikowanej reakcji chemicznej, wytworzenie cząsteczek adenozynotrójfosforanu (ATP) o wysokim potencjale energetycznym. Ale zjawisko to generuje również produkcję aktywowanych form tlenu (AOS), w tym wolnych rodników.

Wolne rodniki to atomy, które charakteryzują się obecnością pojedynczego, niesparowanego elektronu, co czyni je niestabilnymi i szkodliwymi m.in. dla cząsteczek DNA, białek i lipidów.

Jednak wbrew powszechnej opinii, nie są one cząstkami jedynie szkodliwymi! Biorą udział w różnych mechanizmach ochronnych takich jak: obrona immunologiczna, zapłodnienie komórki jajowej, niszczenie uszkodzonych komórek, eliminacja bakterii.

Uzupełnij antyoksydanty aby przywrócić równowagę

W chemii życia wszystko jest kwestią równowagi- działanie wolnych rodników jest naturalnie kompensowane przez antyoksydanty.

Antyoksydanty są w stanie zneutralizować wolne rodniki, po prostu oddają im elektrony. Ten dar nie ma wpływu na stabilność przeciwutleniacza, ale przywraca stabilność wolnego rodnika, dając mu drugie życie jako stabilny atom!

Istnieją dwa źródła antyoksydantów:

• egzogenne, pochodzące z diety składającej się głównie z owoców i warzyw. Stanowi ono niezbędne źródło cząsteczek antyoksydacyjnych: witaminy C, E, flawonoidów, karotenoidów, ubichinonu, flawonoidów, glutationu i kwasu liponowego.
• endogenne, to wytwarzane przez organizm określone enzymy, białka i endonukleazy.

Stres oksydacyjny

Oczywiście wytwarzanie wolnych rodników jest w sposób doskonały kontrolowane przez organizm.

Dzięki temu równowaga między prooksydantami i antyoksydantami jest utrzymana. Jeśli organizm produkuje więcej wolnych rodników niż antyoksydantów, mówimy o stresie oksydacyjnym. Ogólne funkcjonowanie organizmu jest osłabione przez szkodliwe działanie wolnych rodników.

Styl życia odgrywa fundamentalną rolę w równowadze między pro i antyoksydantami. Współczesna dieta, zanieczyszczenia egzogenne takie jak tytoń, leki i zanieczyszczenia środowiska nasilają produkcję wolnych rodników i zmniejszają zdolność organizmu do wytwarzania antyoksydantów. Brak równowagi staje się bardziej odczuwalny.

Żywność o działaniu przeciwutleniającym

Dlatego powinniśmy spożywać pokarmy zawierające dużą ilość przeciwutleniaczy, a więc bogate w witaminy antyoksydacyjne (witaminy A, C, E oraz witaminy z grupy B) i pierwiastki śladowe (selen, cynk), co pozwoli stymulować metabolizm i zwalczać wolne rodniki.

Z uwagi na to, że rośliny świeże mają lepsze właściwości odżywcze, wybieraj zawsze te sezonowe, świeżo zebrane i oprzyj swoją dietę na roślinach, zwłaszcza w czasie ciąży.

Dla zachowania korzyści płynących z mikroelementów (polifenole, witaminy itp.), najlepiej przygotowywać potrawy przy użyciu delikatnych metod gotowania.

Twój koszyk owoców i warzyw z antyoksydantami

Witamina A (beta-karoten lub prowitamina A):  marchew, mniszek lekarski, pietruszka, sałata, zielone warzywa, owoce i warzywa o żółtym lub pomarańczowym miąższu.

Witamina C: acerola, czarna porzeczka, pietruszka, papryka, estragon, kiwi, liczi, truskawki, maliny, kapusta, rzodkiewka, cytrusy, owoce czerwone.

Witamina E: olej słonecznikowy, kiełki pszenicy, migdały ze skórką, pomidory, kiwi, kapusta i wszystkie zielone warzywa liściaste.

Witaminy z grupy B: zielone warzywa liściaste; drożdże odżywcze, owoce oleiste, wątroba, skorupiaki, tłuste ryby, surowe żółtko jaja, rzodkiewka, szpinak, szczaw, roszponka.

Selen/Cynk owoce morza, mięso i jaja, pełne ziarna, niektóre przyprawy, orzechy i nasiona roślin oleistych.

Antyoksydanty można również przyjmować w postaci suplementów diety w ramach zdrowej i zróżnicowanej diety.