Moeten we probiotica niet sowieso innemen?

Zoals alle voedingssupplementen moeten probiotica worden voorbehouden voor moeilijke perioden of bijzondere situaties! 

Waartoe dienen probiotica?

De term ‘probiotica’ verwijst naar een geheel van levende micro-organismen die in de darmflora aanwezig zijn (microbiota). Deze zeer diverse bacteriën en gisten zijn bijgevolg endogeen. Bij een evenwichtige darmflora leeft deze kleine wereld in perfecte harmonie. 

Meerdere factoren kunnen ervoor zorgen dat pathogene bacteriën in aantal toenemen of dat bacteriën pathogeen worden wanneer ze in te groten getale aanwezig zijn. Dit fenomeen leidt tot een dysbiose, oftewel een onevenwicht in de darmflora.

Bijgevolg is het in geval van een onevenwicht aangewezen om supplementen met probiotica in te nemen.

Wanneer en waarom is het goed om probiotica in te nemen?

Er zijn tal van oorzaken voor een onevenwicht:

• Onevenwichtige voeding
• Stress en een verstoorde nachtrust
• Inname van antibiotica en andere geneesmiddelen
• Hormonale schommelingen
• Blootstelling aan pathogenen
• Seizoenswisseling
• ....

De darmen, die ook wel ons tweede brein worden genoemd, zijn bijzonder gevoelig voor emotionele en lichamelijke fenomenen. Zij zijn vaak een eerste aanwijzing dat er iets niet klopt!

Probiotica kunnen dan helpen om het evenwicht in de darmflora te herstellen. Ze kunnen worden ingenomen vanaf de eerste symptomen of zelfs als preventie.

Hoe weet u of u probiotica nodig heeft?

Als u wilt weten of uw darmflora uit evenwicht is, volstaat het om op de volgende symptomen te letten:

• Maagzuur
• Moeilijke spijsvertering
• Problemen met de darmtransit
• Prikkelbare darm
• Vermoeidheid
• Verzwakte weerstand

Persoonlijk advies van een zorgverlener

Als u uw darmflora een boost wilt geven, is het misschien interessant om eerst een zorgverlener (voedingsdeskundige, diëtist, apotheker, e-consult enz.) te raadplegen. Zij zullen u begeleiden naar een evenwichtige voeding en u laten kennismaken met probiotische voedingsmiddelen en de bacteriestammen die het best op uw behoeften zijn afgestemd. Experts zijn het erover eens dat de stammen Lactobacillus en Bifidobacterium bij de meeste mensen bijdragen tot een herstel van het evenwicht van de darmflora, en dan vooral Lactobacillus rhamnosus GG.

Bijzondere behoeften

Voor de darmflora van kinderen

De darmflora van een persoon evolueert vanaf diens geboorte doordat ze met andere bacteriën in aanraking komt. Tijdens de eerste levensjaren is de samenstelling van onze darmflora echter heel bijzonder: bepaalde soorten hebben de overhand hoewel ze minder aanwezig zijn dan in de darmflora van een volwassene. Daarom is de formulering van probiotica voor baby’s en kinderen anders.

Voor de maag

Bepaalde stammen zijn inderdaad compatibel met de microbiota van de maag, zoals Lactobacillus reuteri en Lactobacillus pentosus.

Voor de vaginale flora 

De vaginale microbiota vormt een doeltreffende beschermingsbarrière tegen aanvallen van micro-organismen. Het evenwicht van commensale bacteriën (Lacotbacillus cirspatus, Lactobacillus gasseri) kan evolueren naargelang de hormonale schommelingen.

De gunstige effecten van probiotica voor de darmen vergroten

Hoelang duurt een probioticakuur?

In een acute fase, bijvoorbeeld als reactie op de aanwezigheid van pathogene bacteriën, worden er gedurende enkele dagen probiotica als voedingssupplementen ingenomen. Deze kuur kan vervolgens tot enkele weken worden verlengd als het spijsverteringsstelsel en de microbiota dit nodig hebben. Elke soort heeft immers tijd nodig om zich opnieuw te vestigen of zich daarentegen opnieuw tot een voldoende groot aantal uit te breiden. De positieve effecten van het nieuwe evenwicht zijn de afname of verdwijning van de spijsverteringsproblemen en het herstel van een regelmatige darmtransit.

Welke toedieningsvorm kiezen?

Natuurlijke probiotica zoals melkzuurgefermenteerde voedingsmiddelen weerstaan goed aan maagzuur. Maar hoe zit dat met voedingssupplementen? De voornaamste bekommernis van de fabrikant is dat de melkzuurbacteriën in het supplement de darm intact bereiken.

De toedieningsvorm van de producten bepaalt de overlevingskans van de bacteriën in het spijsverteringsstelsel. Probiotica zijn verkrijgbaar in zakjes, capsules of tabletten. De capsules beschermen de bacteriën doeltreffend tegen het maagzuur. De overlevingskans van de bacteriën Lactobacillus en Bifidobacterium is groter dan die van andere meer gevoelige bacteriën.

Hoeveel tijd voordat u mag eten?

Al deze goede bacteriën moeten de darm zo snel mogelijk bereiken zodat hun aantal stabiel blijft. Er wordt aangeraden om de capsules minstens 30 minuten vóór een maaltijd in te nemen; ‘s morgens vóór het ontbijt of ‘s avonds vóór het slapengaan. 

Zijn er bijwerkingen?

Er zijn zelden bijwerkingen en eventuele bijwerkingen zijn van korte duur. Deze zijn het gevolg van de tijd die de microbiota nodig heeft om zich aan de veranderde populatie aan te passen. Een licht verstoorde darmtransit of flatulentie zijn hiervan de belangrijkste symptomen. Deze duren doorgaans enkele dagen en verdwijnen spontaan. Als het ongemak langer dan een maand duurt, vraagt u best aan een zorgverlener of u de probiotica nog moet blijven innemen.

Waar probiotica bewaren?

Bij voorkeur in de koelkast om de bacteriestammen in stand te houden.